Meta-analiz, aynı konuda yapılmış bağımsız araştırmaların sonuçlarını sistematik biçimde bir araya getirerek daha güçlü ve genellenebilir sonuçlara ulaşmayı hedefleyen bir yöntemdir. Etki büyüklüğü (effect size) ise bu analizlerin temel yapı taşıdır. Jamovi, özellikle MAJOR (Meta-Analysis & JOint Results) modülü ve Rj eklentisi aracılığıyla meta-analiz ve etki büyüklüğü hesaplamaları için kullanışlı araçlar sunar.
Meta-Analiz Nedir?
Meta-analiz, aynı konuda yapılmış birden fazla çalışmadan elde edilen verilerin istatistiksel yöntemlerle birleştirilmesini ifade eder.
Temel Amaçları:
-
Genelleştirilebilir sonuçlar üretmek
-
Farklı çalışmalardaki bulgular arasında tutarlılığı test etmek
-
Etki büyüklüklerini bütüncül olarak değerlendirmek
Etki Büyüklüğü Nedir?
Etki büyüklüğü, bir bağımsız değişkenin bağımlı değişken üzerindeki etkisinin büyüklüğünü ölçen istatistiksel değerdir.
Yaygın Kullanılan Etki Büyüklükleri:
-
Cohen’s d (standart fark)
-
Hedges’ g (d düzeltmesiyle)
-
Pearson’s r (korelasyon temelli)
-
Odds Ratio (OR)
-
Risk Ratio (RR)
Jamovi’de Meta-Analiz Nasıl Yapılır?
1. MAJOR Modülünü Kurma
Jamovi’nin ana modül galerisi üzerinden “MAJOR” modülü indirilerek aktifleştirilir.
2. Veri Hazırlığı
Meta-analiz için her çalışmaya dair aşağıdaki bilgilerin yer aldığı bir veri seti hazırlanmalıdır:
-
Etki büyüklüğü (örneğin d, OR)
-
Standart hata veya varyans
-
Çalışma adı
-
Numune büyüklükleri (n1, n2)
3. Meta-Analiz Uygulaması
MAJOR modülü üzerinden:
-
“Effect size” seçilir
-
Model olarak Fixed veya Random Effects belirlenir
-
Forest plot ve funnel plot grafikleri alınabilir
Alternatif: Rj Üzerinden Yapmak
Rj modülü ile metafor, meta, esc gibi R paketleri kullanılarak daha ileri düzey analizler yapılabilir.
Örnek Kod:
Forest Plot ile Sonuçların Görselleştirilmesi
-
Her çalışmanın etki büyüklüğü ve güven aralığı gösterilir.
-
Genel etki büyüklüğü (toplam çizgi) vurgulanır.
Funnel Plot ile Yayın Yanlılığı Kontrolü
-
Asimetrik yapı, olası yayın yanlılığına (publication bias) işaret eder.
-
Egger’s test ile daha istatistiksel değerlendirme yapılabilir:
Etki Büyüklüğü Dönüşümleri
Jamovi’de veya Rj ile, farklı etki büyüklüğü türleri arasında dönüşüm yapılabilir:
-
r → d
-
d → OR
-
OR → log(OR)
Meta-Analizde Heterojenlik Testleri
Heterojenlik, çalışmalardaki varyans farklılıklarını ifade eder.
-
Q testi: Farkların anlamlılığını test eder
-
I² istatistiği: % kaçının heterojenlikten kaynaklandığını ölçer
Meta-Analiz Türleri
| Tür | Açıklama |
|---|---|
| Fixed Effects | Aynı evrenden gelen benzer çalışmalar |
| Random Effects | Farklı evrenlerden gelen çeşitli çalışmalar |
| Meta-regression | Etki büyüklüğünü açıklayan moderatör analizi |
| Subgroup analysis | Alt gruplar üzerinden etki karşılaştırması |
Örnek Senaryo: Eğitimde Teknoloji Kullanımı
-
20 çalışmadan elde edilen etki büyüklükleri analiz edildi
-
Genel Cohen’s d = 0.45 (orta düzey etki)
-
Heterojenlik yüksek bulundu (I² = %62)
-
Random Effects modeli tercih edildi
Sonuçların Yorumlanması
-
Etki büyüklüğü pozitif ve anlamlı ise, uygulama etkili kabul edilir
-
Güven aralıkları dar ise sonuçlar daha güvenilirdir
-
Heterojenlik yüksekse, alt grup ya da meta-regresyon yapılmalıdır
Sonuç
Jamovi ile yapılan meta-analiz çalışmaları, özellikle eğitim, psikoloji, sağlık gibi alanlarda farklı araştırma bulgularını birleştirme ve sağlam sonuçlara ulaşma açısından büyük kolaylık sağlar. MAJOR modülü kullanıcı dostu bir arayüz sunarken, Rj ile derinlikli analiz yapmak isteyenler için metafor paketi güçlü bir çözümdür. Etki büyüklüğü hesaplamaları, analizlerin sadece “anlamlı mı değil mi” düzeyinde kalmamasını, aynı zamanda ne kadar anlamlı olduğunu da ortaya koyar.
Veri, modern dünyanın en değerli varlıklarından biri haline gelmiştir ve iş dünyasında, araştırmada ve karar verme süreçlerinde kritik bir rol oynamaktadır. Biz, veri analizi konusundaki tutkulu bir topluluk olarak, veri biliminin ve analizinin gücünü vurguluyoruz. Web sitemiz, işletmelerden akademisyenlere ve veri meraklılarına kadar herkesin veri analizi becerilerini geliştirmesine yardımcı olmayı amaçlayan bir kaynaktır. Misyonumuz, veri analizi sürecini anlaşılır ve erişilebilir hale getirmek, verilerin içinde gizlenen değeri açığa çıkarmak ve daha bilinçli kararlar almalarını desteklemektir.
Web sitemiz, geniş bir veri analizi yelpazesi sunmaktadır. Hangi sektörde olursanız olun veya hangi veri analizi aracını kullanıyorsanız kullanın, ihtiyaçlarınıza uygun hizmetler sunuyoruz. SPSS, R, Python, Excel veya diğer analiz araçlarını kullanarak veri madenciliği, hipotez testleri, regresyon analizi, zaman serisi tahmini, segmentasyon ve daha fazlasını içeren çeşitli analiz türlerini kapsarız. Ayrıca, öğrenmeyi kolaylaştırmak için zengin kaynaklar, öğreticiler ve interaktif araçlar sunuyoruz.
Web sitemizdeki uzman ekibimiz, veri analizi konusundaki derin bilgileri ve deneyimleri ile sizin yanınızda. Kullanıcıların ihtiyaçlarını anlamak ve en iyi sonuçları elde etmelerine yardımcı olmak için buradayız. Veri analizi sürecini karmaşıklıktan arındırarak ve pratik örneklerle anlatarak size rehberlik edeceğiz. Veriye dayalı kararlarınızı daha güçlü hale getirmenize yardımcı olmak için buradayız. Siz de veri analizi dünyasına adım atmak veya mevcut becerilerinizi geliştirmek istiyorsanız, sitemizi keşfedin ve veri ile daha derinlemesine bağlantı kurun.
Ödev Nasıl Yapılır? – Ödev Yaptırma – Ödev Yaptırma Ücretleri – Güvenilir Tez Yazdırma – Tez Yazdırma Fiyatları – Yüksek Lisans Tez Yazdırma – En İyi Tez Yazdırma Siteleri – Tez Yazdırma Siteleri – Tez Yaptırma – Ödev Yaptırma Fiyatları – Ücretli Ödev Yaptırma – Fransızca Ödev Yaptırma – Java Ödev Yaptırma – İngilizce Ödev Yaptırma – Ödev Yaptırma İngilizce – Ödev Yaptırma Programı – Grafik Tasarım Ödev Yaptırma – Sketchup Ödev Yaptırma – Tez Yaptırma Ücretleri – Sunum Hazırlığı Yaptırma – Sunum Yaptırma Merkezi – Sunum Yaptırma – Dergi Makalesi Yaptırma – Parayla Ödev Yaptırma – Mühendislik Ödev Yaptırma – Rapor Yaptırma – Rapor Ödevi Yaptırma – Rapor Yaptırma Merkezi – Proje Yaptırma – Ücretli Proje Yaptırma – Proje Yaptırma Sitesi – Armut Ödev Yaptırma – Ödev Tez Proje Merkezi – Üniversite Ödev Yaptırma – SPSS Analizi Yapan Yerler – Spss Ödev Yaptırma – Spss Analiz Ücretleri – Spss Analizi Yapan Siteler – Spss Analizi Nasıl Yapılır – Proje Ödevi Yaptırma – Tercüme Yaptırma – Formasyon – Formasyon Alma – Formasyon Yaptırma – Blog – Blog Yaptırma – Blog Yazdırma – Blog Yaptırma Sitesi – Blog Yaptırma Merkezi – Literatür Taraması Yaptırma – Veri Analizi – Veri Analizi Nedir – Veri Analizi Nasıl Yapılır – Mimarlık Ödev Yaptırma – Tarih Ödev Yaptırma – Ekonomi Ödev Yaptırma – Veri Analizi Yaptırma – Tez Yazdırma – Spss Analizi Yaptırma – Tezsiz Proje Yaptırma – Makale Ödevi Yaptırma – Essay Yaptırma – Essay Sepeti İletişim – Essay Yazdırma – Essay Yaptırma Sitesi – Essay Yazdırmak İstiyorum – İngilizce Essay Yazdırma – Essay Yaptırmak İstiyorum – Online Sınav Yardımı Alma – Online Sınav Yaptırma – Excel Ödev Yaptırma – Staj Defteri – Staj Defteri Yazdırma – Staj Defteri Yaptırma – Vaka Ödevi Yaptırma – Ücretli Makale Ödevi Yaptırma – Akademik Danışmanlık – Tercüme Danışmanlık – Yazılım Danışmanlık – Staj Danışmanlığı – İntihal Raporu Yaptırma – İntihal Oranı – Turnitin Raporu – Turnitin Raporu Alma – İntihal Oranı Düşürme – Turnitin Oranı Düşürme – Web Sitene Makale Yazdır – Web Sitesine Makale Yazdırma – Tez Danışmanlığı – Dergi Makalesi Yazdırma
